عملکرد کلسیم در بدن
عملکرد کلسیم به این صورت است که : ضربان قلب را تنظیم میکند. بیخوابی را کاهش میدهد. در متابولیسم آهن بدن مؤثر است. در تنظیم کار سیستم اعصاب بدن بخصوص در انتقال تحریکات نقش اساسی دارد. کلسیم عامل استحکام استخوانهاست.کلسیم کافی باید در غذای نوجوانان قبل از بلوغ وجود اشته باشد تا استخوانها تراکم مناسبی بیابند و در سالمندی به پوکی استخوان مبتلا نشوند. برای عملکرد عضلات ضروری است و تا کلسیم وجود نداشته باشد حرکت امکان پذیر نمیباشد. انتقال پیامهای عصبی با واسطه یون کلسیم صورت میگیرد. عملکرد کلسیم در یکی از مراحل انعقاد خون دخیل است.
کلسیم چه نقشی در بدن دارد و ضرورت استفاده از کلسیم چیست ؟
کلسیم در استخوانها وجود دارد و کمبود آن موجب پوکی استخوان میشود و به میزان فراوان در شیر وجود دارد. پس چرا زنان میانسال و مسن با وجود اطلاع از این مسأله مبتلا به پوکی استخوان میشوند؟ این حقیقت نشان میدهد که باید بیشتر در مورد این ماده بدانیم و منابع دیگر آن را بهتر بشناسیم. کلسیم، فراوان ترین مینرال موجود در بدن است. بدن ما تقریباً ۱ کیلوگرم کلسیم دارد. البته در افراد مختلف با استخوانبندی متفاوت، مسلماً این میزان فرق میکند.
بیشتر کلسیم در استخوانها و دندانها نشسته است و تنها ۱% آن در بقیه بدن وجود دارد که همین ۱ درصد اعمال زیادی انجام میدهد، مثلاً انقباض همه ماهیچههای ما بسته به وجود کلسیم است. با بالا رفتن سن توده استخوانی به تدریج مواد معدنیاش را از دست میدهد و به دنبال آن عوارض از قبیل شکستگی انتهای استخوان ران، روی هم جمع شدن ستون فقرات و … روی میدهد.
عوارض ناشی از کمبود کلسیم بدن
عوارض کمبود کلسیم در کودکان راشیتیسم، در میانسالان استئو مالاسی، و در بزرگسالان استئوپروز است.
این بیماریها در اثر کمبود ویتامین D نیز بروزمیکند، پس اگر میخواهید استخوانهای محکمی داشته باشید، بهتر است مراقب مصرف ویتامین D هم باشید. کمبود شدید کلسیم، انقباض شدید عضلات به حالت کزاز را به دنبال دارد که ابتدا به صورت گرفتگی عضلات دیده میشود. البته این حالت کمتر رخ میدهد و آنچه بیشتر از کمبود کلسیم دیده میشود پوک شدن استخوانها در سنین بالاست که برای جلوگیری از آن باید از نوجوانی به فکرش باشیم.
درمان پوکی استخوان با رژیم غذایی حاوی کلسیم
دو نوع پرکی استخوان وجود دارد: پوکی استخوان نوع یک که عمدتاً زنان پس از یائسگی به آن مبتلا میشوند و در نتیجه از دست دادن بافتهای اسفنجی موجبات روی هم جمع شدن و نشست مهرههای پشت فراهم میگردد. پوکی استخوان نوع دو همراه با سالخوردگی است که افراد مسن بویژه زنان به آن مبتلا میشوند. این نوع پوکی استخوان مربوطه به قسمتهای فشرده و نیز بخشهای اسفنجی استخوان بوده و از عواقب آن شکستن انتهای استخوان ران یا “شکننده شدن” سطح بیرونی استخوان میباشد.
منابع کلسیم
انواع لبنیات غنیترین و بهترین منبع کلسیمی هستند و کلسیم موجود در آنها بهراحتی جذب میشود؛ هر لیوان شیر ۳۰۰ میلیگرم کلسیم دارد که یک سوم نیاز روزانه ما را تأمین میکند. ماست، پنیر و بستنی هم چون از شیر تهیه میشوند کلسیم قابل توجهی دارند. ماهی نیز منبع خوبی برای کلسیم است ماهیهایی چون ماهی آزاد، ماهی تن و ساردین مقدار مناسبی کلسیم دارند.
بیشتر سبزیجات سبز رنگ کلسیم زیادی دارند؛ روناس، اسفناج، کلم، کلم بروکلی، جعفری. بادام هم کلسیم زیادی دارد که با کشمش و انجیر و خرمای خشک، میان وعدههایی مناسب و مقوی هستند. جالب است بدانید که گوشتها و میوهها کلسیم زیادی ندارند. برای تأمین کلسیم روزانه، حداقل ۲ لیوان لبنیات لازم دارید به علاوه باید از سبزیجات و حبوباتی که کلسیم قابل توجهی دارند نیز بیشتر استفاده کنید.